The Noble Qur'an Encyclopedia

Alif Laam Raa tun keewwattoota kitaabichaatiifi Qur’aana (waan hunda) ifa baasaa ta’eeti.

Isaan kafaran (Guyyaa Qiyaamaa) odoo Muslimoota ta’anii baay’ee hawwu!

Isaan dhiisi Haa nyaatanii; Haa qanani’anii; hawwiin (sobaa) isaan haa daguu, (Itti gala isaanii) fuula duratti ni beeku.

(Warra) gandaa tokkollee hin balleessine beellamni beekamaan isheef jiraatu malee .

Ummanni tokkollee beellama ishee hin dursitu, boodas hin aansamanu.

Nijedhan “Yaa isa zikriin (Qur’aanni) isa irratti buufame! dhugumatti ati maraataadha”.

Maaliif maleeykotaan nutti hin dhufne Yoo warra dhugaa dubbattoota irraa taate?” (jedhan).

Nuti maleeykota dhugaan (adabaan) malee hin buufnu, Yoosan yeroon isaaniif kan kennamu hin taane.

Nuti Zikrii (Qur'aana) Numatu buuse, Numatu isaaf tiksoodha.

Dhugumatti, Nuti siin duratti ummattoota duraanii keessatti (ergamtoota) erginee jirra.

Ergamaan tokkos isatti dhufee kan isatti qishinan ta’anii malee hintaane.

Akka kanatti onnee yakkamtootaa keessa isa (sobsiisuu) seensifna.

Isatti hin amananu, Dhugumatti, gochi (adabbiin) warra duraanii dabartee jirti (wanti isaan tuqe isaan kanas ni tuqa).

Odoo balbala samii irraa ta’e isaan irratti bannee, ishee keessa kan ol ba’an ta’anii;

Silaa nijedhan “ijootuma keenyatu cufame, Inumaa nuti ummata sihriin itti godhameedha”.

Nuti dhugumatti samii keessatti urjiilee gugurdaa taasifnee, namoota ilaalaniif ishee miidhagsinee jirra.

Sheyxaana darbatamaa hunda irraa ishee tiiksine.

Isa dhageettii hatee malee qaanqee mul'ataatu isa hordofe.

Dachii Nuti ishee diriirsinee jirra, Gaarreen ishee keessati goonee jirra, Wanta madaalamaa ta’e hunda irraas ishee keessatti magarsinee jirra.

Ishee keessatti waan ittiin jiraattaniifi waan isin isaan hin soorre (beyladoota) isiniif goone.

Wanti tokkos hin taane;Kuusaaleen isaa Nu biratti ta’u male, Hanga beekaamaadhaan malee isa hin buufnu.

Bubbeewwan ergine Baadhattuuwwan (duumessaa) taasifnee, Samii irraa bishaan buufnee isa isin obaafnee jirra, (Nutu isiniif kuusa malee) isin isa (kuusuu irratti) danda’oo hin taane.

Nuti dhugumatti (lubbuu) Numatu jiraachisee ajjeesa, Numatu dhaaltota.

Dhugumatti Nuti isin irraa warren darban beekneerra, Warren boodaas dhugumatti beeknee jirra.

Dhugumatti Gooftaan kee Isumatu walitti isaan qaba; Inni ogeessa, beekaadha.

Dhugumatti Nuti nama (Aadamiin) suphee dhoqqee jijjiiramaa ta’e irraa uumne.

Jinnii (Ibliisiin) immoo duraan ibidda boba’aa irraa isa uumne.

Yeroo Gooftaan kee maleeykotaan jedhe [yaadadhu]:“Ani nama suphee (faara) dhoqqee jijjiiramarraa ta’e irraa uumaadha.

Yeroo Ani isa sirreessee ruuhii (uumaa) kiyya irraa ta’e isa keessatti afuufe, sujuuddota ta’aatii isaaf kufaa.

Maleeykonni hundi walumaa galatti sujuuda bu’an.

Ibliis malee inni warra sujuuda bu’an wajji ta’uu dide.

(Rabbiin) “Yaa Ibliis! Maaliif warra sujuuda bu’an wajji ta’uu didde?” jedheen.

[Inni] nijedhe “Ani nama Ati suphee (faara) dhoqqee jijjiiramaa ta’e irraa uumteef kan sujuudu hintaane”.

(Rabbiinis)nijedheen “ishee irraa ba’i; Ati darbamaadha.

Dhugumatti hanga Guyyaa Murtiitti abaarsi sirratti jiraata.”

“Gooftaa kiyya! Hanga guyyaa kaafamaatti na tursiisi” jedhe.

(Rabbiinis) “Dhugumatti, ati tursiifamtoota irraayi” jedhe.

“Hanga guyyaa yeroo beekaamaatti.”

(Ibliis) ni jedhe: “Gooftaa kiyya! na jallisuu keetiin kakadhee, dhugumatti dachii keessatti (karaa jallinaa) isaaniif miidhagseen hunda isaanii isaan jallisa.

isaan irraa Gabroota kee qulqulleeffamoota malee.

(Rabbiin) ni jedhe: “Kun karaa qajeelaa (isa eeguun) narratti ta’eedha.

Dhugumatti, gabroota kiyya irratti dandeettiin tokkoyyuu siif hin jiru. Jallattoota irraa warra si hordofan malee.

Dhugumatti jahannam (isaafi hordoftoota isaatiif) beellamamaa isaan hundaati.

Isheedhaaf balbala torbatu jira. Tokko tokkoo balbalaatiif isaan irraa qooda ramadamaatu jira.

Warri (Rabbiin) sodaatan ashaakiltiiwwaniifi burqaawwan keessa jiru.

“Nagaan tasgabbaa’aa ishee seenaa” (jedhamaan).

Jibbaa irraa waan qomoota isaanii keessa jiru baafne, Obboleeyyan sireewwan irratti walitti garagaggalan ta’an.

Ishee keessatti dadhabbiin isaan hin tuqu. Isaan ishee irraa baafamoo hintaane.

Gabroota kiyyatti odeessi Ani Anumatu araaramaa, rahmata godhaadhaa.

“Adabni kiyyas isatu adabbii laalessaadha” (jeechuus itti himi.)

Keessummaa Ibraahiim irraas isaanitti odeessi

Yeroo isa irratti seenanii, salaam jedhan (nagaa gaafatan) [Inni] “Dhugumatti, nuti isin irraa sodaatoodha” jedheen.

“Hin sodaatin, Nuti ilma beekaa ta’een si gammachiifnaa” jedhan.

“Sila dullumni na tuquu wajjin na gammachiiftuu? Maaliin na gammachiiftu?” jedheen.

“(Nuti) dhugamaan si gammachiifne; Abdii kutattoota irraa hin ta’in” jedhaniin.

“Jallattoota malee Rahmata Gooftaa isaa irraa eenyutu abdii murata?” jedhe.

“Isin yaa warra ergamtootaa! Dhimmi (haalli) keessan maali?” jedheen.

“Nuti dhugumatti, gara ummata yakkamtootaatti ergamne” jedhan.

“Maatii Luux malee dhugumatti, nuti hunduma ta’anii isaan baraarsoodha.”

“Niitii isaa malee; Nuti (adaba keessatti) haftoota irraa ta’uu ishee murteessine.”

Yeroma ergamtoonni maatii Luuxitti dhufanu.

“Isin ummata wallaalamoodha” jedhe.

“nuti waan isaan isa keessatti shakkaa turaniin sitti dhufne” jedhan.

“Dhugaadhaan sitti dhufne, Dhugumatti nuti dhugaa dubbattoota.

Cittuu halkan irraa taateen maatii keetiin deemi; Duubaawwan isaanii hordofi, Isin irraa namni tokkos of duuba hin mil’atin; gara iddoo ajajamtanii deemaa.”

Ajaja sanas "xumurri warra sanii bariifattoota ta’anii muramaadha” jechuun gara isaatti murteessine.

Jiraattonni magaalaa kan wal gammachiisan ta’anii dhufan.

(Luuxis ni jedhe): “isaan kun keessumoota kiyyaa, nan xiqqeessinaa” jedhe.

“Rabbiin sodaadhaa; nan xiqqeessinaa.”

(Namoonni magaalattii) “Sila nuti aalama (keessummeessuu) irraa si hin dhorginee?” jedhan.

(Luux) ni jedhe: “kun shamarran kiyya, Yoo kan raawwattan taataniif (isaan fuudhaa).”

(Yaa Muhammad!) Jireenya keetti kakadhee! Dhugumatti, isaan machii isaanii kessa dhama’u.

Iyyattiin isaan qabatte aduu baasifatootahanii.

Gubbaa ishee jala ishee taasifnee (gara galchine), dhagaa xuubii (dhoqqee gubame) irraa ta’e isaanitti roobsine.

Dhugumatti, kana keessa xiinxaltootaaf mallattooleetu jira.

Isheen (magaalattiin) daandii (guddaa) qajeelaa irra jirti.

Dhugumatti, kana keessa mu’uminootaaf mallattootu jirti.

warri eeykaa (bosonaa) dhugumatti miidhaa raawwattoota ta’an.{1}

Haaloo isaan irraa ba’anne. Dhugumatti, isaan lamaanuu daandii ifa ta’e irra jiru.

Dhugumatti jiraattonni Hijris ergamtoota kijibsiisaniiru.{2}

Mallattoolee keenyas isaaniif kenninee, isaan irraa garagaloo ta’an.

Of amanoo ta’anii gaarreen irraa manneen isaanii urataa turan.

Bariifatoo ta’anii iyyansi isaan qabatte

Wanti isaan hojjataa turan isaan irraa homaa hin deebifne.

Samiileef dachiifi wantoota gidduu isaan lamaanii dhugaadhaan malee hin uumne. Dhugumatti Qiyaamaan dhuftuudha. Irraa gara galuu gaarii ta’e gara gali.

Rabbiin kee isatu akkaan uumaa, beekaadha

Dhugumatti Nuti dorban deddeebi'aa fii Qur’aana guddaa siif kenninee jirra.

Gara waan nuti garee isaan (kaafiroota) irraa ta’an ittiin qanansiifnee ija kee lamaan hin diriirsin; Isaan irratti hin gaddin; kooluu kee Mu’uminootaaf gadi qabi.

“Dhugumatti ani, anatu sodaachisaa ifa galaadha” jedhi.

Akkuma qoqqooddattoota irratti buufne.

Isaan Qur’aana garee taasisan (gariitti amananii garitti kafaran).

Gooftaa keetti kakannee! dhugumatti hunda isaanii ni gaafanna.

Waan isaan dalagaa turan irraa.

Waan itti ajajamte ifatti labsi; Mushrikoota irraa garagali.

Nuti qishnitoota siif geenyeerra.

(Isaan) warra Rabbii wajjiin gabbaramaa biraa godhan; fuulduratti beeku.

Dhugumatti waan isaan jedhanuun qomti kee rakkachuu ni beekna.

Gooftaa kee faarsuu wajjin Isa qulqulleessi, Warra sujuudan irraa ta’i.

Hanga dhugaan (duuti) sitti dhufutti Gooftaa kee gabbari.