Setting
Surah He Frowned [Abasa] in Azerbaijani
عَبَسَ وَتَوَلَّىٰٓ ﴿١﴾
O qaşqabağını sallayıb üzünü yana çevirdi –
(Peyğəmbər) qaşqabağını töküb üzünü çevirdi.
أَن جَآءَهُ ٱلْأَعْمَىٰ ﴿٢﴾
yanına bir korun gəlməsinə görə.
Yanına korun (Abdullah ibn Ümmi-Məktumun) gəlməsindən dolayı.
وَمَا يُدْرِيكَ لَعَلَّهُۥ يَزَّكَّىٰٓ ﴿٣﴾
Nə bilirdin ki, bəlkə o günahlardan təmizlənəcəkdi
Nə bilirsən, bəlkə də, o (səndən islama dair soruşub öyrənəcəkləri ilə) təmizlənəcəkdir!
أَوْ يَذَّكَّرُ فَتَنفَعَهُ ٱلذِّكْرَىٰٓ ﴿٤﴾
və yaxud nəsihət dinləyib faydalanacaqdı.
Yaxud öyüd dinləyəcək və bu öyüd ona fayda verəcəkdir!
أَمَّا مَنِ ٱسْتَغْنَىٰ ﴿٥﴾
Nəsihətə ehtiyacı olmayana gəlincə isə –
(Var dövlətinə güvənib sənin öyüd-nəsihətinə qulaq asmağa) ehtiyac hiss etməyənə (dövlətliyə) gəldikdə,
فَأَنتَ لَهُۥ تَصَدَّىٰ ﴿٦﴾
sən ona diqqət yetirirsən.
Sən üzünü ona tərəf çevirirsən (onun sözünə qulaq asırsan).
وَمَا عَلَيْكَ أَلَّا يَزَّكَّىٰ ﴿٧﴾
Onun təmizlənməməyinin sənə bir dəxli yoxdur.
Onun (küfrdən) təmizlənməsindən sənə nə?!
وَأَمَّا مَن جَآءَكَ يَسْعَىٰ ﴿٨﴾
Səy göstərib sənin yanına gələn,
Yüyürə-yüyürə sənin yanına gələn
وَهُوَ يَخْشَىٰ ﴿٩﴾
Allahdan qorxan kimsəyə gəlincə,
Və (Allahdan) qorxan kimsəyə gəldikdə isə,
كَلَّآ إِنَّهَا تَذْكِرَةٌۭ ﴿١١﴾
Xeyr! Şübhəsiz ki, bu, bir nəsihətdir.
Xeyr! (Belə yaramaz, bir daha belə etmə). Həqiqətən, bu (ayələr) bir öyüd-nəsihətdir.
فَمَن شَآءَ ذَكَرَهُۥ ﴿١٢﴾
Kim istəsə, qoy onu xatırlayıb ibrət alsın.
Kim istəsə, ondan öyüd alar.
فِى صُحُفٍۢ مُّكَرَّمَةٍۢ ﴿١٣﴾
Bu Quran kəramətli səhifələrdədir,
(Bu Qur’an Allah dərgahında) çox möhtərəm (mö’təbər) səhifələrdə -
مَّرْفُوعَةٍۢ مُّطَهَّرَةٍۭ ﴿١٤﴾
yüksək və pak səhifələrdədir.
(Qədir-qiyməti) yüksək (şanı uca), tərtəmiz səhifələrdədir (Şeytan onlara toxuna bilməz).
بِأَيْدِى سَفَرَةٍۢ ﴿١٥﴾
Bu səhifələr elçilərin əllərində –
(O, Allahla peyğəmbərlər arasında olan) elçi mələklərin əlləri ilə (lövhi-məhfuzdan köçürülür, yaxud o, elçi mələklərə e’tibar edilmişdir).
كِرَامٍۭ بَرَرَةٍۢ ﴿١٦﴾
möhtərəm və müti olanların əllərindədir.
(O mələklər ki, Allahın yanında) çox möhtərəm, (Allaha) çox müt’idirlər.
قُتِلَ ٱلْإِنسَٰنُ مَآ أَكْفَرَهُۥ ﴿١٧﴾
Qoy ölsün kafir insan! O necə də nankordur!
Ölsün (kafir) insan! O nə nankordur!
مِنْ أَىِّ شَىْءٍ خَلَقَهُۥ ﴿١٨﴾
Qoy baxıb görsün Allah onu nədən yaradıb?
(Bu təkəbbür onda hardandır? Allah) onu hansı şeydən yaratdı?
مِن نُّطْفَةٍ خَلَقَهُۥ فَقَدَّرَهُۥ ﴿١٩﴾
Allah onu nütfədən yaratdı və müəyyən şəkildə formalaşdırdı.
(Allah onu bir qətrə dəyərsiz) nütfədən yaratdı, ona biçim verdi.
ثُمَّ ٱلسَّبِيلَ يَسَّرَهُۥ ﴿٢٠﴾
Sonra da onun yolunu asanlaşdırdı.
Sonra onun üçün (ana bətnindən çıxış) yolunu asanlaşdırdı.
ثُمَّ أَمَاتَهُۥ فَأَقْبَرَهُۥ ﴿٢١﴾
Sonra onu öldürüb qəbirə yerləşdirdi.
Sonra onu öldürüb qəbrə qoydu.
ثُمَّ إِذَا شَآءَ أَنشَرَهُۥ ﴿٢٢﴾
İstədiyi bir zaman onu dirildəcəkdir.
Sonra da istədiyi vaxt onu dirildəcəkdir.
كَلَّا لَمَّا يَقْضِ مَآ أَمَرَهُۥ ﴿٢٣﴾
Xeyr! O, hələ də Allahın ona buyurduğunu yerinə yetirməmişdir.
Xeyr, (insan Allahın) ona buyurduğunu hələ yerinə yetirməmişdir.
فَلْيَنظُرِ ٱلْإِنسَٰنُ إِلَىٰ طَعَامِهِۦٓ ﴿٢٤﴾
Qoy insan yediyinə diqqət yetirsin bir az!
İnsan hələ bir yeməyinə baxsın! (Görsün ki, ona necə ruzi verdik).
أَنَّا صَبَبْنَا ٱلْمَآءَ صَبًّۭا ﴿٢٥﴾
Həqiqətən, yağışı bol-bol Biz yağdırırıq.
Həqiqətən, Biz yağışı bol yağdırdıq.
ثُمَّ شَقَقْنَا ٱلْأَرْضَ شَقًّۭا ﴿٢٦﴾
Sonra da yeri çat-çat yarıb
Sonra yeri gözəl yaratdıq (yaxşı yardıq),
فَأَنۢبَتْنَا فِيهَا حَبًّۭا ﴿٢٧﴾
orada taxıl yetişdiririk.
Belə ki, orada dən (dənli bitkilər) göyərtdik;
وَزَيْتُونًۭا وَنَخْلًۭا ﴿٢٩﴾
zeytun və xurma ağacları,
Zeytun və xurma (bağları);
وَحَدَآئِقَ غُلْبًۭا ﴿٣٠﴾
sıx-sıx bağlar,
(Ağacları bir-birinə) sarmaşan bağçalar;
وَفَٰكِهَةًۭ وَأَبًّۭا ﴿٣١﴾
meyvələr və otlar da bitiririk.
(Növbənöv) meyvələr və ot (ələf) yetişdirdik.
مَّتَٰعًۭا لَّكُمْ وَلِأَنْعَٰمِكُمْ ﴿٣٢﴾
Bu nemətlər sizin istifadəniz və mal-qaranızın faydalanması üçündür.
(Bütün bunlar) sizin və heyvanlarınızın istifadəsi üçündür!
فَإِذَا جَآءَتِ ٱلصَّآخَّةُ ﴿٣٣﴾
Qulaqbatırıcı bir səs gələndə –
Nəhayət, qulaqları kar edən (o dəhşətli səs) gələndə (İsrafil surunu çalanda);
يَوْمَ يَفِرُّ ٱلْمَرْءُ مِنْ أَخِيهِ ﴿٣٤﴾
o gün insan qaçacaq öz qardaşından,
O gün insan qaçacaq öz qardaşından;
وَصَٰحِبَتِهِۦ وَبَنِيهِ ﴿٣٦﴾
arvadından və övladlarından!
Zövcəsindən və oğullarından!
لِكُلِّ ٱمْرِئٍۢ مِّنْهُمْ يَوْمَئِذٍۢ شَأْنٌۭ يُغْنِيهِ ﴿٣٧﴾
O gün onlardan hər birinin yetərincə işi olacaqdır.
O gün onlardan hər birinin istənilən qədər işi olacaqdır! (Hər kəs öz hayında olacaq, heç kəs heç kəsin halından xəbər tutmayacaqdır).
وُجُوهٌۭ يَوْمَئِذٍۢ مُّسْفِرَةٌۭ ﴿٣٨﴾
O gün neçə-neçə üzlər parlayacaq,
O gün bir çox üzlər parlayacaq,
ضَاحِكَةٌۭ مُّسْتَبْشِرَةٌۭ ﴿٣٩﴾
güləcək və fərəhlənəcəkdir.
Güləcək, sevinəcəkdir.
وَوُجُوهٌۭ يَوْمَئِذٍ عَلَيْهَا غَبَرَةٌۭ ﴿٤٠﴾
O gün neçə-neçə üzlərə toz-torpaq hopacaq,
O gün bir çox üzlərə isə toz-torpaq qonacaq,
تَرْهَقُهَا قَتَرَةٌ ﴿٤١﴾
onları zülmət bürüyəcəkdir.
Onları zülmət (yaxud his) bürüyəcəkdir.
أُو۟لَٰٓئِكَ هُمُ ٱلْكَفَرَةُ ٱلْفَجَرَةُ ﴿٤٢﴾
Məhz onlar kafirlər, günahkarlardır!
Onlar (pis əməllərə uyan) kafirlər, pozğunlardır!