Setting
Surah The rising of the dead [Al-Qiyama] in Azerbaijani
لَآ أُقْسِمُ بِيَوْمِ ٱلْقِيَٰمَةِ ﴿١﴾
And içirəm qiyamət gününə;
وَلَآ أُقْسِمُ بِٱلنَّفْسِ ٱللَّوَّامَةِ ﴿٢﴾
And içirəm (günah etdiyi üçün, yaxud yaxşı əməli azdır deyə) özünü qınayan nəfsə! (Siz öləndən sonra mütləq diriləcəksiniz!)
أَيَحْسَبُ ٱلْإِنسَٰنُ أَلَّن نَّجْمَعَ عِظَامَهُۥ ﴿٣﴾
Məgər insan elə güman edir ki, (qiyamət günü) onun sümüklərini bir yerə yığa bilməyəcəyik?!
بَلَىٰ قَٰدِرِينَ عَلَىٰٓ أَن نُّسَوِّىَ بَنَانَهُۥ ﴿٤﴾
Bəli, Biz onun barmaqlarını da (barmaq sümüklərini də, barmaqlarının uclarını da) düzəltməyə qadirik!
بَلْ يُرِيدُ ٱلْإِنسَٰنُ لِيَفْجُرَ أَمَامَهُۥ ﴿٥﴾
Lakin insan (bundan sonra da) önündəkini (qiyaməti) danmaq (pis işlər görmək) istəyər.
يَسْـَٔلُ أَيَّانَ يَوْمُ ٱلْقِيَٰمَةِ ﴿٦﴾
Və (istehza ilə): “Qiyamət günü nə vaxt olacaqdır?” – deyə soruşar.
فَإِذَا بَرِقَ ٱلْبَصَرُ ﴿٧﴾
Göz (heyrətdən) bərələcəyi;
وَخَسَفَ ٱلْقَمَرُ ﴿٨﴾
Ay tutulacağı;
وَجُمِعَ ٱلشَّمْسُ وَٱلْقَمَرُ ﴿٩﴾
Günəşlə ay birləşəcəyi (hər ikisinin qərbdən çıxacağı, nurunun gedəcəyi) zaman -
يَقُولُ ٱلْإِنسَٰنُ يَوْمَئِذٍ أَيْنَ ٱلْمَفَرُّ ﴿١٠﴾
Məhz o gün insan: “Qaçıb can qurtarmağa yer haradadır?” – deyəcəkdir.
كَلَّا لَا وَزَرَ ﴿١١﴾
Xeyr, (o gün) heç bir sığınacaq olmayacaqdır!
إِلَىٰ رَبِّكَ يَوْمَئِذٍ ٱلْمُسْتَقَرُّ ﴿١٢﴾
O gün (ey insan!) duracaq (pənah aparılacaq) yer ancaq Rəbbinin hüzurudur!
يُنَبَّؤُا۟ ٱلْإِنسَٰنُ يَوْمَئِذٍۭ بِمَا قَدَّمَ وَأَخَّرَ ﴿١٣﴾
O gün insana öncə etdiyi və sonraya qoyduğu nə varsa (sağlığında dünyada gördüyü işlər və öləndən sonra qoyub getdiyi yaxşı, pis nə varsa, hamısı) xəbər veriləcəkdir!
بَلِ ٱلْإِنسَٰنُ عَلَىٰ نَفْسِهِۦ بَصِيرَةٌۭ ﴿١٤﴾
Doğrusu, insan özü-özünə şahiddir!
وَلَوْ أَلْقَىٰ مَعَاذِيرَهُۥ ﴿١٥﴾
O, hər cür üzrxahlıq etsə də, (qəbul olunmaz)!
لَا تُحَرِّكْ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعْجَلَ بِهِۦٓ ﴿١٦﴾
(Ya Peyğəmbər! Cəbrail sənə Qur’an oxuduğu zaman) onu tələm-tələsik əzbərləmək üçün dilini tərpətmə! (Sən də onunla birlikdə Qur’anı təkrar etmə, yalnız dinlə!)
إِنَّ عَلَيْنَا جَمْعَهُۥ وَقُرْءَانَهُۥ ﴿١٧﴾
Çünki onu (sənin qəlbində) cəm etmək, (dilində) oxutmaq Bizə aiddir.
فَإِذَا قَرَأْنَٰهُ فَٱتَّبِعْ قُرْءَانَهُۥ ﴿١٨﴾
Biz onu (Cəbrailin dili ilə) oxutduğumuz zaman oxunmasını diqqətlə dinlə.
ثُمَّ إِنَّ عَلَيْنَا بَيَانَهُۥ ﴿١٩﴾
Sonra onu (sənə) bəyan etmək də Bizə aiddir!
كَلَّا بَلْ تُحِبُّونَ ٱلْعَاجِلَةَ ﴿٢٠﴾
Xeyr, xeyr! Siz tez keçib gedəni (fani dünyanı) sevirsiniz.
وَتَذَرُونَ ٱلْءَاخِرَةَ ﴿٢١﴾
Axirəti isə tərk edirsiniz.
وُجُوهٌۭ يَوْمَئِذٍۢ نَّاضِرَةٌ ﴿٢٢﴾
O gün neçə-neçə üzlər sevinib güləcək,
إِلَىٰ رَبِّهَا نَاظِرَةٌۭ ﴿٢٣﴾
Öz Rəbbinə baxacaqdır!
وَوُجُوهٌۭ يَوْمَئِذٍۭ بَاسِرَةٌۭ ﴿٢٤﴾
O gün neçə-neçə üzlər tutulub qaralacaq,
تَظُنُّ أَن يُفْعَلَ بِهَا فَاقِرَةٌۭ ﴿٢٥﴾
(Sahiblərinin) bel sümüklərinin (dəhşətli bir əzabla) qırılacağını anlayacaqdır!
كَلَّآ إِذَا بَلَغَتِ ٱلتَّرَاقِىَ ﴿٢٦﴾
Xeyr, (can) boğaza (körpücük sümüklərinə) gəlib yetişəcəyi,
وَقِيلَ مَنْ ۜ رَاقٍۢ ﴿٢٧﴾
“(Onu bu bəladan) kim xilas edə bilər?” – deyiləcəyi,
وَظَنَّ أَنَّهُ ٱلْفِرَاقُ ﴿٢٨﴾
(Can üstə olan kimsə) ayrılıq dəminin gəlib çatdığını anlayacağı,
وَٱلْتَفَّتِ ٱلسَّاقُ بِٱلسَّاقِ ﴿٢٩﴾
Və (ölüm qorxusundan) qıçı-qıçına dolaşacağı zaman,
إِلَىٰ رَبِّكَ يَوْمَئِذٍ ٱلْمَسَاقُ ﴿٣٠﴾
Aparılacağı yer Rəbbinin hüzuru olacaqdır (ey insan)!
فَلَا صَدَّقَ وَلَا صَلَّىٰ ﴿٣١﴾
Beləliklə, o (kafir Əbu Cəhl) nə (Qur’anı) təsdiq etdi, nə də namaz qıldı.
وَلَٰكِن كَذَّبَ وَتَوَلَّىٰ ﴿٣٢﴾
Amma (Allah kəlamını) yalan saydı, (ondan) üz döndərdi.
ثُمَّ ذَهَبَ إِلَىٰٓ أَهْلِهِۦ يَتَمَطَّىٰٓ ﴿٣٣﴾
Sonra da özünü darta-darta ailəsinin yanına getdi.
أَوْلَىٰ لَكَ فَأَوْلَىٰ ﴿٣٤﴾
Vay sənin halına, vay!
ثُمَّ أَوْلَىٰ لَكَ فَأَوْلَىٰٓ ﴿٣٥﴾
Yenə də vay sənin halına, vay!
أَيَحْسَبُ ٱلْإِنسَٰنُ أَن يُتْرَكَ سُدًى ﴿٣٦﴾
Məgər insan elə güman edir ki, o, başlı-başına (cəzasız) buraxılacaq?!
أَلَمْ يَكُ نُطْفَةًۭ مِّن مَّنِىٍّۢ يُمْنَىٰ ﴿٣٧﴾
Məgər o tökülən bir qətrə nütfə deyildimi?!
ثُمَّ كَانَ عَلَقَةًۭ فَخَلَقَ فَسَوَّىٰ ﴿٣٨﴾
Sonra laxtalanmış qan oldu və (Allah) onu yaradıb surət verdi (insan şəklinə saldı).
فَجَعَلَ مِنْهُ ٱلزَّوْجَيْنِ ٱلذَّكَرَ وَٱلْأُنثَىٰٓ ﴿٣٩﴾
Sonra da ondan biri kişi, biri qadın olmaqla iki cift (həmtay) yaratdı.
أَلَيْسَ ذَٰلِكَ بِقَٰدِرٍ عَلَىٰٓ أَن يُحْۦِىَ ٱلْمَوْتَىٰ ﴿٤٠﴾
Elə isə O Allah ölüləri diriltməyə qadir deyildirmi?!