Settings
Surah The Star [An-Najm] in Uzbek
مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمْ وَمَا غَوَىٰ ﴿2﴾
Сизнинг биродарингиз адашгани ҳам, йўлдан озгани ҳам йўқ.
Соҳибингиз адашмади, йўлдан ҳам озмади.
إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْىٌۭ يُوحَىٰ ﴿4﴾
У (Қуръон) ваҳийдан ўзга нарса эмас.
У ваҳий қилинган ваҳийдан бошқа нарса эмас.
عَلَّمَهُۥ شَدِيدُ ٱلْقُوَىٰ ﴿5﴾
Унга шиддатли қувват эгаси ўргатди.
Буни унга бир ўта кучли зот (Жаброил алайҳиссалом) ўргатган.
ذُو مِرَّةٍۢ فَٱسْتَوَىٰ ﴿6﴾
Миррат эгаси. Бас кўтарилди.
Қудрат эгаси. Бас, (Жаброил алайҳиссалом) тик турди.
ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّىٰ ﴿8﴾
Сўнгра яқинлашди ва жуда ҳам яқин бўлди.
Кейин яқинлашиб, пастлади.
فَكَانَ قَابَ قَوْسَيْنِ أَوْ أَدْنَىٰ ﴿9﴾
Бас, икки камон миқдоридай жойгда бўлди. Балки ундан ҳам яқинроқ келди.
Бас, икки камон оралиғида ё янада яқинроқ бўлди.
فَأَوْحَىٰٓ إِلَىٰ عَبْدِهِۦ مَآ أَوْحَىٰ ﴿10﴾
Ва У зот бандасига нимани ваҳий қилган бўлса, етказди.
Унинг бандасига ваҳий қилган нарсасини олиб келди.
مَا كَذَبَ ٱلْفُؤَادُ مَا رَأَىٰٓ ﴿11﴾
Қалб (кўз) кўрганини ёлғонга чиқармади.
Қалби кўрган нарсасини ёлғон демади.
أَفَتُمَٰرُونَهُۥ عَلَىٰ مَا يَرَىٰ ﴿12﴾
У билан ўзи кўрган нарса устида тортишасизларми?!
У билан у кўрган нарса ҳақида тортишасизларми?
وَلَقَدْ رَءَاهُ نَزْلَةً أُخْرَىٰ ﴿13﴾
Ва дарҳақиқат, уни бошқа сафар кўрди.
Дарҳақиқат, уни иккинчи марта кўрди.
عِندَهَا جَنَّةُ ٱلْمَأْوَىٰٓ ﴿15﴾
У(дарахт)нинг ҳузурида маъво жаннати бор.
Жаннати маъво унинг ёнидадир.
إِذْ يَغْشَى ٱلسِّدْرَةَ مَا يَغْشَىٰ ﴿16﴾
Ўшанда, дарахтни ўрайдиган нарса ўраб турибди.
Ўшанда Нилуфарни ўраган нарса ўраб олганди.
مَا زَاغَ ٱلْبَصَرُ وَمَا طَغَىٰ ﴿17﴾
Нигоҳ бурилмади ҳам, ҳаддидан ошмади ҳам.
Кўзи оғмади. Ҳаддидан ҳам ошмади.
لَقَدْ رَأَىٰ مِنْ ءَايَٰتِ رَبِّهِ ٱلْكُبْرَىٰٓ ﴿18﴾
Дарҳақиқат, Ўз Роббисининг улкан белгиларидан кўрди. (Муҳаммад алайҳиссалом меърож кечасида, жаннатни, дўзахни, Байтул маъмурни, ўтган Пайғамбарларни, Жаброил алайҳиссаломнинг асл ҳолатларини ва бошқаларни кўрдилар.)
Дарҳақиқат, у Парвардигорининг буюк оятларидан айримларини кўрди.
أَفَرَءَيْتُمُ ٱللَّٰتَ وَٱلْعُزَّىٰ ﴿19﴾
Лот ва Уззони ўйлаб кўрдингизми?
Лот ва Уззо ҳақида ўйлаб кўрдингларми?
وَمَنَوٰةَ ٱلثَّالِثَةَ ٱلْأُخْرَىٰٓ ﴿20﴾
Ва бошқаси-учинчиси Манотни ҳам?
Бошқа учинчиси Манот ҳақида?
أَلَكُمُ ٱلذَّكَرُ وَلَهُ ٱلْأُنثَىٰ ﴿21﴾
Сизларга эркаг-у, У зотга аёлми?
Сизларга эркагу, У Зотга аёлми?
تِلْكَ إِذًۭا قِسْمَةٌۭ ضِيزَىٰٓ ﴿22﴾
Ундоқ бўлса, бу нотўғри тақсим-ку!
У ҳолда бу адолатсиз тақсим-ку?!
إِنْ هِىَ إِلَّآ أَسْمَآءٌۭ سَمَّيْتُمُوهَآ أَنتُمْ وَءَابَآؤُكُم مَّآ أَنزَلَ ٱللَّهُ بِهَا مِن سُلْطَٰنٍ ۚ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَمَا تَهْوَى ٱلْأَنفُسُ ۖ وَلَقَدْ جَآءَهُم مِّن رَّبِّهِمُ ٱلْهُدَىٰٓ ﴿23﴾
У(бут)лар сиз ва ота-боболарингиз қўйган номлардан ўзга ҳеч нарса эмас. Аллоҳ бунга ҳеч ҳужжат туширган эмас. У (мушрик)лар Роббиларидан ҳидоят келганига қарамай гумон ва ҳавойи нафс хоҳишига эргашарлар, холос.
Улар ўзларингиз ва ота-боболарингиз қўйиб олган номлар, холос. Аллоҳ улар ҳақида бирон ҳужжат нозил қилмаган. Улар фақат гумонга ва ҳавойи нафсларигагина эргашмоқдалар. Ҳолбуки, уларга Парвардигорлари тарафидан ҳидоят келиб турибди-ку!
أَمْ لِلْإِنسَٰنِ مَا تَمَنَّىٰ ﴿24﴾
Ёки ҳар инсон нимани хоҳласа, шу бўлурми?
Ёки инсон учун ўзи орзу қилган нарса бўлаверадими?
فَلِلَّهِ ٱلْءَاخِرَةُ وَٱلْأُولَىٰ ﴿25﴾
Зеро, охират ҳам, дунё ҳам Аллоҳникидир.
Бас, охират ҳам, дунё ҳам ёлғиз Аллоҳникидир.
۞ وَكَم مِّن مَّلَكٍۢ فِى ٱلسَّمَٰوَٰتِ لَا تُغْنِى شَفَٰعَتُهُمْ شَيْـًٔا إِلَّا مِنۢ بَعْدِ أَن يَأْذَنَ ٱللَّهُ لِمَن يَشَآءُ وَيَرْضَىٰٓ ﴿26﴾
Осмонларда қанчадан-қанча фаришталар мавжуд, уларнинг шафоати ҳеч фойда бермас. Магар Аллоҳ Ўзи хоҳлаган ва рози бўлганларга изн берсагина.
Самоларда қанча фаришталар борки, уларнинг шафоатлари бирон фойда бермайди. Аллоҳ Ўзи истаган ва рози бўлган кимсаларга изн бергани бундан мустасно.
إِنَّ ٱلَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِٱلْءَاخِرَةِ لَيُسَمُّونَ ٱلْمَلَٰٓئِكَةَ تَسْمِيَةَ ٱلْأُنثَىٰ ﴿27﴾
Албатта, охиратга иймон келтирмаганлар фаришталарни аёл номи билан номларлар.
Охиратга иймон келтирмаганлар фаришталарни аёллар номланишидек номлайдилар.
وَمَا لَهُم بِهِۦ مِنْ عِلْمٍ ۖ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ ۖ وَإِنَّ ٱلظَّنَّ لَا يُغْنِى مِنَ ٱلْحَقِّ شَيْـًۭٔا ﴿28﴾
Уларда бу ҳақда ҳеч қандай илм йўқ. Гумондан бошқа нарсага эргашмаслар. Албатта, гумон ҳақиқат ўрнига ўтмас.
Уларда бу ҳақда ҳеч қандай илм йўқ. Улар фақат гумонга эргашадилар. Гумон эса ҳақдан бирон нарсанинг ўрнини боса олмайди.
فَأَعْرِضْ عَن مَّن تَوَلَّىٰ عَن ذِكْرِنَا وَلَمْ يُرِدْ إِلَّا ٱلْحَيَوٰةَ ٱلدُّنْيَا ﴿29﴾
Бизнинг зикримизга орқа ўгирган, ҳаёти дунёдан бошқани хоҳламайдиганлардан юз ўгир.
Бизни эслашдан бош тортиб, фақат дунё ҳаётинигина истайдиган кимсадан юз ўгиринг.
ذَٰلِكَ مَبْلَغُهُم مِّنَ ٱلْعِلْمِ ۚ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِۦ وَهُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ ٱهْتَدَىٰ ﴿30﴾
Уларнинг эришган илмлари мана шу. Албатта, Роббинг Унинг йўлидан адашганларни билгувчидир ва ҳидоятдагиларни ҳам билгувчидир.
Уларнинг илмдан етиб борган жойлари мана шу. Албатта, Парвардигорингиз Ўзининг йўлидан адашиб кетган кимсани яхши билгувчидир. У Зот ҳидоят топган кимсани ҳам яхши билгувчидир.
وَلِلَّهِ مَا فِى ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِى ٱلْأَرْضِ لِيَجْزِىَ ٱلَّذِينَ أَسَٰٓـُٔوا۟ بِمَا عَمِلُوا۟ وَيَجْزِىَ ٱلَّذِينَ أَحْسَنُوا۟ بِٱلْحُسْنَى ﴿31﴾
Осмонлару ердаги барча нарсалар Аллоҳникидир. У ёмонлик қилганларни амалига яраша жазолар ва яхшилик қилганларни гўзал(мукофот)ила мукофотлар.
Самолардаги нарсалар ҳам, заминдаги нарсалар ҳам Аллоҳникидир. У Зот ёмонлик қилганларнинг жазосини бергай, яхшилик қилганларнинг эса мукофотини бергай.
ٱلَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبَٰٓئِرَ ٱلْإِثْمِ وَٱلْفَوَٰحِشَ إِلَّا ٱللَّمَمَ ۚ إِنَّ رَبَّكَ وَٰسِعُ ٱلْمَغْفِرَةِ ۚ هُوَ أَعْلَمُ بِكُمْ إِذْ أَنشَأَكُم مِّنَ ٱلْأَرْضِ وَإِذْ أَنتُمْ أَجِنَّةٌۭ فِى بُطُونِ أُمَّهَٰتِكُمْ ۖ فَلَا تُزَكُّوٓا۟ أَنفُسَكُمْ ۖ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ ٱتَّقَىٰٓ ﴿32﴾
Улар кичик гуноҳлардан бошқа катта гуноҳлар ва фаҳш ишлардан четда бўладиганлардир. Албатта, Роббинг мағфирати кенг зотдир. У сизларни тупроқдан пайдо қилганда ҳам, оналарингиз қоринларида ҳомилалик чоғингизни ҳам яхши билувчидир. Шундоқ экан, ўзингизни оқламанг, У ким тақводорлигини яхши биладир. (Оятдаги «Ламам» сўзини биз «кичик гуноҳлар» деб таржима қилдик. Аслида, «ламам» сўзи «оз», «кичик» маъноларини англатади. «Кичик гуноҳ» ибораси энг муносиб маънодир. «Фаҳш ишлар» ибораси қабиҳлиги катта иш ва сўзларга нисбатан ишлатилади. Шариатда «катта гуноҳ» деб Аллоҳ ҳаромлигини баён қилган ва ёки жазоси белгиланган гуноҳларга айтилади. Ўғрилик, одам ўлдириш ва зино кабилар.)
Улар шундай зотларки, катта гуноҳлардан ва бузуқликлардан четланадилар. Кичик хатолар бундан мустасно. Албатта, Парвардигорингиз мағфирати кенг Зотдир. У Зот сизларни яхшироқ билгувчидир. Сизларни ердан пайдо қилган пайтида ҳам. Сизлар оналарингизнинг қорнида ҳомила бўлиб турганингизда ҳам. Шундай экан, ўзларингизни оқламай қўя қолинглар. У Зот ким тақво қилганини жуда яхши билгувчидир.
أَفَرَءَيْتَ ٱلَّذِى تَوَلَّىٰ ﴿33﴾
Юз ўгириб кетганни кўрмадингми?!
(Ислом динидан) юз ўгирган кимсани кўрдингизми?
أَعِندَهُۥ عِلْمُ ٱلْغَيْبِ فَهُوَ يَرَىٰٓ ﴿35﴾
Унинг ҳузурида ғайб илми бору, у кўриб турибдими?! (Ғайбни фақат Аллоҳ билиб, бошқа ҳеч ким билмаслиги аниқ. Охиратнинг ғамини емай юрганлар нимага суянишади? Ғайбни билмагандан кейин инсон доимо ўзига охиратда фойда берадиган ишларни кўпроқ бажаришга ҳаракат қилмоғи лозим.)
Ғайб илми унинг ҳузурида бўлиб, кўриб турган эканми?
أَمْ لَمْ يُنَبَّأْ بِمَا فِى صُحُفِ مُوسَىٰ ﴿36﴾
Ёки Мусонинг саҳифаларидаги сўзлар хабари унга берилмадими?
Ёки Мусонинг саҳифаларидаги нарсалар ҳақида унга хабар берилмаганми?
وَإِبْرَٰهِيمَ ٱلَّذِى وَفَّىٰٓ ﴿37﴾
Ва вафо қилган Иброҳимнинг?
Ва вафо қилган Иброҳимнинг (саҳифалари ҳақида хабар берилмаганми)?
أَلَّا تَزِرُ وَازِرَةٌۭ وِزْرَ أُخْرَىٰ ﴿38﴾
«Ҳеч бир гуноҳкор жон бошқанинг гуноҳини кўтармас.
Ҳеч бир кўтарувчи бошқанинг юкини кўтармас.
وَأَن لَّيْسَ لِلْإِنسَٰنِ إِلَّا مَا سَعَىٰ ﴿39﴾
Ҳар бир инсонга ўз қилганидан бошқа нарса йўқ.
Инсон учун ўзи ҳаракат қилганидан бошқа нарса бўлмайди.
وَأَنَّ سَعْيَهُۥ سَوْفَ يُرَىٰ ﴿40﴾
Ва, албатта, унинг қилмиши тезда кўринар.
Унинг ҳаракати яқинда кўрилади.
ثُمَّ يُجْزَىٰهُ ٱلْجَزَآءَ ٱلْأَوْفَىٰ ﴿41﴾
Сўнгра жазо ёки мукофоти тўлиқ берилар», деб. (Ушбу зикр этилган маънолар Мусо а. с. нинг Тавротларида ва Иброҳим а. с. нинг саҳифаларида келгандир.)
Кейин жазо ёки мукофоти тўла берилади.
وَأَنَّ إِلَىٰ رَبِّكَ ٱلْمُنتَهَىٰ ﴿42﴾
Ва, албатта, интиҳо Роббинг ҳузуридадир.
Дарҳақиқат, интиҳо жойи Парвардигорингизгадир.
وَأَنَّهُۥ هُوَ أَضْحَكَ وَأَبْكَىٰ ﴿43﴾
Ва, албатта, кулдирган ҳам Ўзи, йиғлатган ҳам Ўзи.
Албатта, кулдирадиган ҳам, йиғлатадиган ҳам Унинг Ўзидир.
وَأَنَّهُۥ هُوَ أَمَاتَ وَأَحْيَا ﴿44﴾
Албатта, ўлдирган ҳам Ўзи, тирилтирган ҳам Ўзи.
Ўлдирадиган ҳам, тирилтирадиган ҳам Унинг Ўзидир.
وَأَنَّهُۥ خَلَقَ ٱلزَّوْجَيْنِ ٱلذَّكَرَ وَٱلْأُنثَىٰ ﴿45﴾
Албатта, икки жуфтни; эркак ва аёлни яратган ҳам Ўзи.
Дарҳақиқат, У Зот жуфтликни - эркак ва аёлни яратди.
وَأَنَّ عَلَيْهِ ٱلنَّشْأَةَ ٱلْأُخْرَىٰ ﴿47﴾
Ва, албатта, кейинги пайдо қилиш зиммасидаги зот ҳам Ўзи.
Кейинги пайдо қилиш ҳам Унинг зиммасидадир.
وَأَنَّهُۥ هُوَ أَغْنَىٰ وَأَقْنَىٰ ﴿48﴾
Ва, албатта, беҳожат қилган ҳам Ўзи, бадавлат қилган ҳам Ўзи.
Албатта, беҳожат қилган ҳам, бадавлат қилган ҳам Унинг Ўзидир.
وَأَنَّهُۥ هُوَ رَبُّ ٱلشِّعْرَىٰ ﴿49﴾
Ва, албатта Шеъронинг Роббиси ҳам Унинг Ўзи.
Шеъро (ёритадиган юлдуз)нинг Парвардигори ҳам Унинг Ўзидир.
وَأَنَّهُۥٓ أَهْلَكَ عَادًا ٱلْأُولَىٰ ﴿50﴾
Ва, албатта, биринчи Одни ҳалок қилган ҳам Ўзи.
Албатта, у дастлабки Одни ҳалок этди.
وَثَمُودَا۟ فَمَآ أَبْقَىٰ ﴿51﴾
Ва Самудни боқий қолдирмаган ҳам Ўзи.
Самудни ҳам қолдирмади.
وَقَوْمَ نُوحٍۢ مِّن قَبْلُ ۖ إِنَّهُمْ كَانُوا۟ هُمْ أَظْلَمَ وَأَطْغَىٰ ﴿52﴾
Ва бундан олдин Нуҳ қавмини (ҳалок қилган ҳам Ўзи). Чунки улар ўта золим ва ўта туғёнга кетган эдилар.
Ундан олдин Нуҳ қавмини ҳам. Албатта, улар золим ва ҳаддан ошган кимсалар эдилар.
وَٱلْمُؤْتَفِكَةَ أَهْوَىٰ ﴿53﴾
Ва тўнтарилганни қулатган (ҳам Ўзи).
Тўнтарилганни қулатган ҳам.
فَغَشَّىٰهَا مَا غَشَّىٰ ﴿54﴾
Бас, уларни ўраган нарса ўраб олди.
Бас, уни ўраган нарса ўраб олди.
فَبِأَىِّ ءَالَآءِ رَبِّكَ تَتَمَارَىٰ ﴿55﴾
Шундай экан, Роббингнинг қайси неъматларига шак келтирасан?
Бас, Парвардигорингнинг қайси оятларига шак келтирасан?
هَٰذَا نَذِيرٌۭ مِّنَ ٱلنُّذُرِ ٱلْأُولَىٰٓ ﴿56﴾
Бу аввалги огоҳлантирувчилар каби бир огоҳлантирувчидир. (Огоҳ бўлинглар: аввалги огоҳлантирувчиларга душман бўлганларнинг куни сизларнинг бошингизга тушиб қолмасин!)
Бу олдинги огоҳлантирувчилардан бир огоҳлантирувчидир.
لَيْسَ لَهَا مِن دُونِ ٱللَّهِ كَاشِفَةٌ ﴿58﴾
Уни Аллоҳдан бошқа кашф қилувчи йўқ.
Уни Аллоҳдан бошқа кашф этгувчи йўқдир.
أَفَمِنْ هَٰذَا ٱلْحَدِيثِ تَعْجَبُونَ ﴿59﴾
Бу сўздан сизлар ажабланасизларми?
Мана шу гапдан ажабланасизларми?
وَتَضْحَكُونَ وَلَا تَبْكُونَ ﴿60﴾
Ва куласизлар-у, йиғламайсизларми?
Йиғламасдан, куласизларми?
فَٱسْجُدُوا۟ لِلَّهِ وَٱعْبُدُوا۟ ۩ ﴿62﴾
Бас, Аллоҳга сажда ва ибодат қилинглар.
Бас, Аллоҳга сажда қилинглар ва ибодат қилинглар.