Settings
Surah The Pen [Al-Qalam] in Uzbek
نٓ ۚ وَٱلْقَلَمِ وَمَا يَسْطُرُونَ ﴿1﴾
Нуун. Қалам билан ва сатрларга ёзадиган нарсалар билан қасам. (Оятда қасам қалам билан чекланмади, балки Аллоҳ сатрларга ёзилажак нарсалар билан ҳам қасам ичди. Бизнинг замонамизда қаламдан бошқа ёзув қўлланмалари ҳам чиқди. Қалам ва ёзиш билан қасам ичилиши мусулмонлар учун ўқиш-ёзиш, илм-маърифатга катта эътибор беришга чақириқдур.)
Нун. Қалам ва у битадиган битикларга қасам.
مَآ أَنتَ بِنِعْمَةِ رَبِّكَ بِمَجْنُونٍۢ ﴿2﴾
Сен Роббинг неъмати ила мажнун эмассан.
Сиз Парвардигорингиз марҳамати ила мажнун эмассиз.
وَإِنَّ لَكَ لَأَجْرًا غَيْرَ مَمْنُونٍۢ ﴿3﴾
Ва албатта, сенга миннат қилинмайдиган ажр бордур.
Албатта, сиз учун битмас-туганмас ажр мукофот бордир.
وَإِنَّكَ لَعَلَىٰ خُلُقٍ عَظِيمٍۢ ﴿4﴾
Ва албатта, сен улкан хулқдасан.
Албатта, сиз улуғ хулқ устидадирсиз.
فَسَتُبْصِرُ وَيُبْصِرُونَ ﴿5﴾
Бас, тезда кўрурсан ва улар ҳам кўрурлар.
Яқинда сиз ҳам кўрасиз, улар ҳам кўрадилар.
بِأَييِّكُمُ ٱلْمَفْتُونُ ﴿6﴾
Сизлардан кимда жунунлик борлигини.
Қайси бирингиз мажнун эканини.
إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِۦ وَهُوَ أَعْلَمُ بِٱلْمُهْتَدِينَ ﴿7﴾
Албатта, Роббинг Ўзи, ким Унинг йўлидан адашганини билувчидур ва У ҳидоятда юрувчиларни ҳам билувчидур.
Албатта, Парвардигорингизнинг Ўзи Унинг йўлидан адашганларни ҳам жуда яхши билгувчидир ва У ҳидоят топгувчиларни ҳам жуда яхши билгувчидир.
فَلَا تُطِعِ ٱلْمُكَذِّبِينَ ﴿8﴾
Бас, ёлғонга чиқарувчиларга итоат қилма.
Бас, ёлғон деювчиларга итоат этманг.
وَدُّوا۟ لَوْ تُدْهِنُ فَيُدْهِنُونَ ﴿9﴾
Агар сен муроса қилсанг, улар ҳам муроса қилишни орзу қиларлар.
Муроса қилишингизни истайдилар. Шунда улар ҳам муроса қиладилар.
وَلَا تُطِعْ كُلَّ حَلَّافٍۢ مَّهِينٍ ﴿10﴾
Итоат қилма! Ҳар бир қасамхўр, пасткашга.
Итоат қилманг! Ҳар бир қасамхўр, пасткашга.
هَمَّازٍۢ مَّشَّآءٍۭ بِنَمِيمٍۢ ﴿11﴾
Кишиларни айбловчи, чақимчилик қилиб юрувчига.
Ғийбатчи-ю, гап ташувчига.
مَّنَّاعٍۢ لِّلْخَيْرِ مُعْتَدٍ أَثِيمٍ ﴿12﴾
яхшиликни ман қилувчи, тажавузкор, сергуноҳга.
Яхшиликни қизғанадиган тажовузкор, сергуноҳга.
عُتُلٍّۭ بَعْدَ ذَٰلِكَ زَنِيمٍ ﴿13﴾
Қўпол, ундан сўнг отасининг таъйини йўққа.
Қўпол ва ундан кейин отасининг тайини йўққа.
أَن كَانَ ذَا مَالٍۢ وَبَنِينَ ﴿14﴾
Моли ва ўғиллари кўп бўлганидан.
Мол-давлати ва ўғиллари кўп бўлгани учун
إِذَا تُتْلَىٰ عَلَيْهِ ءَايَٰتُنَا قَالَ أَسَٰطِيرُ ٱلْأَوَّلِينَ ﴿15﴾
Бизнинг оятларимиз Унгаўқилган пайтда, аввалгиларнинг афсоналари, деганга.
Оятларимиз унга тиловат қилинса: «Аввалгиларнинг афсоналари», дейди.
سَنَسِمُهُۥ عَلَى ٱلْخُرْطُومِ ﴿16﴾
Тезда унинг тумшуғига белги қўямиз.
Яқинда унинг тумшуғига тамға қўямиз.
إِنَّا بَلَوْنَٰهُمْ كَمَا بَلَوْنَآ أَصْحَٰبَ ٱلْجَنَّةِ إِذْ أَقْسَمُوا۟ لَيَصْرِمُنَّهَا مُصْبِحِينَ ﴿17﴾
Албатта, Биз уларини боғ эгаларини синаганимиздек синаб кўрдик. Вақтики, эрта тонгада териб оламиз, деб қасам ичдилар.
Биз уларни боғ эгаларини синаганимиздек синадик. Ўшанда эрта тонгда териб оламиз, деб қасам ичгандилар.
فَطَافَ عَلَيْهَا طَآئِفٌۭ مِّن رَّبِّكَ وَهُمْ نَآئِمُونَ ﴿19﴾
Улар ухлаб ётганда, боғ устидан Роббингдан бўлган айланувчи айланиб чиқди.
Улар ухлаб ётганда, боғнинг устидан Парвардигорингиз тарафидан бўлган бир айланувчи айланиб чиқди.
فَأَصْبَحَتْ كَٱلصَّرِيمِ ﴿20﴾
Бас, у худди меваси териб олинганга ўхшаб қолди.
Бас, у худди меваси териб олинганга ўхшаб қолди.
فَتَنَادَوْا۟ مُصْبِحِينَ ﴿21﴾
Улар, тонг-саҳарда бир-бирларини чақирдилар:
Тонг саҳарда бир-бирларини чақирдилар.
أَنِ ٱغْدُوا۟ عَلَىٰ حَرْثِكُمْ إِن كُنتُمْ صَٰرِمِينَ ﴿22﴾
«Агар терадиган бўлсангиз, экинзорингизга эртароқ боринг», деб.
Агар терадиган бўлсангиз, экинзорингизга эртароқ боринг, деб.
فَٱنطَلَقُوا۟ وَهُمْ يَتَخَٰفَتُونَ ﴿23﴾
Бас, паст овозла гаплашиб, юриб кетдилар.
Бас, пичирлашиб кетдилар.
أَن لَّا يَدْخُلَنَّهَا ٱلْيَوْمَ عَلَيْكُم مِّسْكِينٌۭ ﴿24﴾
«Бугун сиз борингизда у боғга мискин кира кўрмасин», деб.
Бугун устингизга бирон мискин кириб қолмасин-да.
وَغَدَوْا۟ عَلَىٰ حَرْدٍۢ قَٰدِرِينَ ﴿25﴾
Ва эрталабда қасдла, ўзларини қодир сезиб, бордилар.
Тонг-саҳарлаб мақсадига қодирдек йўлга тушдилар.
فَلَمَّا رَأَوْهَا قَالُوٓا۟ إِنَّا لَضَآلُّونَ ﴿26﴾
Уни кўрганларида, биз адашибмиз, дедилар.
Уни кўрганларида, биз адашибмиз, дедилар.
قَالَ أَوْسَطُهُمْ أَلَمْ أَقُل لَّكُمْ لَوْلَا تُسَبِّحُونَ ﴿28﴾
Уларнинг энг яхши ва адолатлиси, «Сизларга тасбиҳ айтсаларингиз-чи, демабмидим?!», деди.
Уларнинг инсофлироғи: «Сизларга тасбеҳ айтинглар, демаганмидим», деди.
قَالُوا۟ سُبْحَٰنَ رَبِّنَآ إِنَّا كُنَّا ظَٰلِمِينَ ﴿29﴾
Роббимиз айблардан пок бўлди, албатта биз золимлардан эдик, дедилар.
Дедилар: «Парвардигоримизни поклаймиз. Дарҳақиқат, биз золимлар бўлдик», дедилар.
فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلَىٰ بَعْضٍۢ يَتَلَٰوَمُونَ ﴿30﴾
Бас, баъзилари баъзиларни маломат қила бошладилар.
Бир-бирига қараб, бир-бирини маломат қила бошладилар.
قَالُوا۟ يَٰوَيْلَنَآ إِنَّا كُنَّا طَٰغِينَ ﴿31﴾
Вой, шўримиз қурсин, туғёнга кетган эканмиз.
Дедилар: «Вой, шўримиз қурсин, ҳаддимиздан ошибмиз».
عَسَىٰ رَبُّنَآ أَن يُبْدِلَنَا خَيْرًۭا مِّنْهَآ إِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا رَٰغِبُونَ ﴿32﴾
Шояд Роббимиз унинг ўрнига ундан кўра яхшироғини берса. Биз ўз Роббимизга рағбатлимиз, дедилар.
Шояд, Парвардигоримиз бизга ундан ҳам яхшироғини алмаштириб берса. Албатта, биз ёлғиз Парвардигоримизга рағбат қилгувчилармиз.
كَذَٰلِكَ ٱلْعَذَابُ ۖ وَلَعَذَابُ ٱلْءَاخِرَةِ أَكْبَرُ ۚ لَوْ كَانُوا۟ يَعْلَمُونَ ﴿33﴾
Азоб шундоқ бўлур ва агар билсалар, албатта охират азоби бундан катта бўладир.
Азоб шундоқ бўлур ва агар билсалар, албатта, охират азоби янада улканроқдир.
إِنَّ لِلْمُتَّقِينَ عِندَ رَبِّهِمْ جَنَّٰتِ ٱلنَّعِيمِ ﴿34﴾
Албатта, тақводорлар учун Роббилари ҳузурида наъийм жаннатлари бордур.
Албатта, тақводорлар учун Парвардигорлари ҳузурида ноз-неъмат боғлари бордир.
أَفَنَجْعَلُ ٱلْمُسْلِمِينَ كَٱلْمُجْرِمِينَ ﴿35﴾
Мусулмонларни жинояткорларга ўхшатиб қўярмидик?!
Мусулмонларни жиноятчилар каби қилиб қўярмидик?!
مَا لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ ﴿36﴾
Сизларга нима бўлди, қандай ҳукм чиқаряпсизлар?!
Сизларга нима бўлди?! Қандай ҳукм чиқармоқдасизлар?
أَمْ لَكُمْ كِتَٰبٌۭ فِيهِ تَدْرُسُونَ ﴿37﴾
Ёки сизларнинг китобингиз бор-у, ундан ўқидингизми?
Ёки сизларнинг китобингиз бўлиб, уни ўқияпсизларми?
إِنَّ لَكُمْ فِيهِ لَمَا تَخَيَّرُونَ ﴿38﴾
Унда сизларга нимани ихтиёр қилсангиз, албатта, (бўлаверади) дейилганми?!
Унда сизларга истаган нарсангиз (муҳайё қилинади), дейилганми?
أَمْ لَكُمْ أَيْمَٰنٌ عَلَيْنَا بَٰلِغَةٌ إِلَىٰ يَوْمِ ٱلْقِيَٰمَةِ ۙ إِنَّ لَكُمْ لَمَا تَحْكُمُونَ ﴿39﴾
Ёки сизларга Бизнинг қиёмат кунигача етадиган ваъдаларимиз бўлиб, унда, албатта, сиз нима ҳукм қилсангиз шу бўлади, дейилганми?!
Ёки сизларга Бизнинг Қиёмат кунигача етадиган берган ваъдаларимиз бўлиб, унда: «Албатта, сиз нима ҳукм қилсангиз, шу бўлади», дейилганми?!
سَلْهُمْ أَيُّهُم بِذَٰلِكَ زَعِيمٌ ﴿40﴾
Сўра улардан, қай бирлари бу нарсага кафил экан?
Улардан сўранг-чи, қайси бирлари бунга кафил бўла олар эканлар?!
أَمْ لَهُمْ شُرَكَآءُ فَلْيَأْتُوا۟ بِشُرَكَآئِهِمْ إِن كَانُوا۟ صَٰدِقِينَ ﴿41﴾
Ёки уларнинг шериклари бормикин, агар ростгўй бўлсалар, ўша шерикларини ҳам олиб келсинлар.
Ёки уларнинг шериклари бормикин?! Агар ростгўй бўлсалар, ўша шерикларини ҳам олиб келсинлар!
يَوْمَ يُكْشَفُ عَن سَاقٍۢ وَيُدْعَوْنَ إِلَى ٱلسُّجُودِ فَلَا يَسْتَطِيعُونَ ﴿42﴾
Болдирлар шимарилган кунида ва улар саждага чақирилганда, қодир бўлмаслар. (Бу, қиёмат кунидир. Оғир ҳолатда қолиб қочишга уринган одам ҳалақит бермасин, деб иштонини шимариб, болдирини очиб олади.
Болдирлар очилиб, сажда қилишга чорланадиган кунда қодир бўлмаслар.
خَٰشِعَةً أَبْصَٰرُهُمْ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌۭ ۖ وَقَدْ كَانُوا۟ يُدْعَوْنَ إِلَى ٱلسُّجُودِ وَهُمْ سَٰلِمُونَ ﴿43﴾
Уларнинг кўзлари қўрқинчга тўла, хорлик ўраб олган. Ва дарҳақиқат, улар саломатлик ҳолларида сажда қилишга чақирилган эдилар.
Кўзлари эгилган, хорлик уларни эгаллаб олган. Ҳолбуки, улар соғ-саломат пайтларида сажда қилишга чақирилгандилар.
فَذَرْنِى وَمَن يُكَذِّبُ بِهَٰذَا ٱلْحَدِيثِ ۖ سَنَسْتَدْرِجُهُم مِّنْ حَيْثُ لَا يَعْلَمُونَ ﴿44﴾
Бу гапни ёлғонга чиқарувчиларни Менинг Ўзимга қўйиб қўй. Биз уларни ўзлари билмаган тарафдан аста-секин оламиз.
Бу гапни ёлғонга чиқарувчиларни Менга қўйиб беринг. Яқинда Биз уларни ўзлари билмаган тарафдан аста-секин (ҳалок қиламиз).
وَأُمْلِى لَهُمْ ۚ إِنَّ كَيْدِى مَتِينٌ ﴿45﴾
Ва уларга муҳлат бераман, албатта, Менинг ҳийлам метиндир.
Уларга муҳлат бериб қўяман. Албатта, Менинг «макрим» жуда қаттиқ.
أَمْ تَسْـَٔلُهُمْ أَجْرًۭا فَهُم مِّن مَّغْرَمٍۢ مُّثْقَلُونَ ﴿46﴾
Ёки сен улардан ҳақ сўраяпсану, улар қарзга ботиб қолдиларми?
Ёки сиз улардан ҳақ сўраяпсиз-у, улар тўловдан қийналиб қоляптиларми?
أَمْ عِندَهُمُ ٱلْغَيْبُ فَهُمْ يَكْتُبُونَ ﴿47﴾
Ёки ҳузурларида ғойиб илми бору, улар ёзиб оладиларми?
Балки, уларнинг ихтиёрида ғайб (илми) бўлиб, улар ёзиб олаётгандирлар?!
فَٱصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَلَا تَكُن كَصَاحِبِ ٱلْحُوتِ إِذْ نَادَىٰ وَهُوَ مَكْظُومٌۭ ﴿48﴾
Роббинг ҳукмига сабр қил ва бир вақтлар ғамга тўлган ҳолда нидо қилган балиқ соҳибига ўхшама.
Парвардигорингиз ҳукмига сабр қилинг ва балиқ соҳибига ўхшаманг. Ўшанда у ғамга ботган ҳолида нидо қилганди.
لَّوْلَآ أَن تَدَٰرَكَهُۥ نِعْمَةٌۭ مِّن رَّبِّهِۦ لَنُبِذَ بِٱلْعَرَآءِ وَهُوَ مَذْمُومٌۭ ﴿49﴾
Агар уни Роббисининг неъмати топмаганда, очиқ саҳро жойга, мазамматга қолган ҳолда ташланган бўларди.
Агар унга Парвардигори тарафидан бир неъмат етмаганида, аниқ қуруқликка мазамматланган ҳолида улоқтирилган бўлар эди.
فَٱجْتَبَٰهُ رَبُّهُۥ فَجَعَلَهُۥ مِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ ﴿50﴾
Бас, уни Роббиси танлаб олди ва солиҳ бандаларидан қилди.
Бас, уни Парвардигори танлаб олиб, солиҳ бандаларидан қилди.
وَإِن يَكَادُ ٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ لَيُزْلِقُونَكَ بِأَبْصَٰرِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا۟ ٱلذِّكْرَ وَيَقُولُونَ إِنَّهُۥ لَمَجْنُونٌۭ ﴿51﴾
Ва кофирлар зикрни эшитаётганларида сени кўзлари билан тойдирмоқчи бўлдилар ва, албатта, у жиннидур, дерлар.
Албатта, куфр келтирганлар Қуръонни эшитган вақтларида сизни кўзлари билан йиқитаёзурлар ва у аниқ мажнундир, дейдилар.
وَمَا هُوَ إِلَّا ذِكْرٌۭ لِّلْعَٰلَمِينَ ﴿52﴾
Ҳолбуки, у бутун одамларга эслатмадан ўзга нарса эмас.
Ҳолбуки, у бутун оламлар учун эслатмадан ўзга нарса эмас.